Wat is neuralgische amyotrofie?
Neuralgische amyotrofie (NA) is een aandoening van de zenuwen in het schoudergebied.
Dit wordt gekenmerkt door terugkerende aanvallen van pijn in de schouder, arm en/of hand, gevolgd door een gehele of gedeeltelijke verlamming van de spieren op deze plaatsen. De plexus brachialis is het vlechtwerk van zenuwen in het ruggenmerg in de hals ter hoogte van het sleutelbeen. Deze zenuwen sturen de spieren en het gevoel in de schouders, armen en handen aan.
Oorzaak van neuralgische amyotrofie
De precieze oorzaak van NA is nog niet duidelijk
Meestal gaat het om een samenspel van meerdere factoren. Men denkt dat de aanvallen zelf worden veroorzaakt door een “vergissing” in ons afweersysteem. Het afweersysteem maakt dan ook afweerstoffen aan die een ontstekingsreactie op de zenuwen veroorzaken. Er wordt als het ware per ongeluk ook afweer gemaakt tegen de zenuwen van het eigen lichaam. Soms kan het ook zijn dat er een erfelijke vorm van NA achter zit (HNA, hereditaire neuralgische amyotrofie). Wanneer hier sprake van is, krijgt men vaker in zijn of haar leven een aanval.
De aanvallen lijken te worden uitgelokt
Door zaken die het afweersysteem aan het werk zetten
De aanvallen lijken te worden uitgelokt door bepaalde gebeurtenissen zoals infecties (het maakt niet uit met welke bacterie of virus), een operatie, bevalling, inenting of bepaalde medicijnen; allemaal zaken die het afweersysteem aan het werk zetten. De fysieke belasting van de arm en schouder speelt een rol in de kans op het krijgen van een aanval. Uit onderzoeken is gebleken dat meer sportieve mensen of mensen die zware lichamelijke arbeid verrichten in het algemeen meer kans hebben op het ontwikkelen van NA. Er wordt gedacht dat mogelijk door het zwaarder of meer dan gemiddeld bewegen van de arm er meer rek- en trekkrachten komen op de zenuwen van de zenuwbundel.
Wat zijn de symptomen?
Door beschadiging van de zenuwen in de schoudergordel kan dit leiden tot:
- Pijn en verlies van spierkracht nek-schoudergordel en arm(en).
- Afname van het spiervolume van de spieren in de schoudergordel en/of gehele arm.
- Veranderingen in het gevoel en in de doorbloeding van de huid.
- Klachten kunnen bij een of beide schouders voorkomen.
Beloop klachtenbeeld
De ernstige pijn in het begin duurt gemiddeld 3 weken en zakt daarna weg. Veel mensen houden ook na deze 3 weken pijnklachten. Deze kunnen heel plots en schietend zijn als de pijnlijke arm wordt bewogen, doordat de beschadigde zenuwen gevoelig zijn voor rek en trek. Ook krijgt meer dan de helft van de mensen met NA geleidelijk een soort hardnekkige spierpijn door overbelasting van zowel de aangedane spieren als de spieren die het werk moeten overnemen in het schoudergebied.
Herstel
Herstel van spierkracht kan maanden tot enkele jaren duren. De meeste mensen herstellen in 1 tot 2 jaar tot 70-90% van hun oorspronkelijke kunnen.
De restklachten kunnen nog bestaan uit het moeite hebben met het volhouden van bepaalde bewegingen van de schouder/arm. Het herstel is minder goed als de klachten in eerste instantie zeer ernstig waren of als meerdere malen hetzelfde gebied is aangedaan.
Bij 1 op de 4 mensen komt de aanval nog een keer terug, soms op een andere plaats in ons lichaam. Er kunnen jaren tussen de terugkerende aanvallen zitten. Als de aandoening in de familie voorkomt, is de kans op terugkeer groter.
Fysiotherapie en ergotherapie
Na de acute fase van pijn, is het vaak verstandig advies en begeleiding te vragen van een schouderfysiotherapeut. Deze weet precies wat juist wel en wat vooral niet te doen. Het versterken van de spieren van de schoudergordel middels krachttraining werkt juist averechts bij NA. Dit komt doordat de spieren die verzwakt zijn door de zenuwbeschadiging in het dagelijks leven al extra hard moeten werken.
De schouderfysiotherapeut helpt door uitleg te geven en begeleiding te bieden. Dan weet je hoe je hier het beste mee om kan gaan. Het bewegen van de arm moet, ondanks de spierzwakte, toch zo normaal en vloeiend mogelijk blijven. Bij hele hardnekkige klachten, is het soms nodig om door een revalidatiearts behandeld te worden of begeleid te worden door een ergotherapeut.